Wielokrotnie w mediach można usłyszeć informację, że:
„KAS wykryła oszustwa podatkowe w firmie X. Nielegalny proceder naraził Skarb Państwa na wielomilionowe straty, a właścicielowi firmy grozi wyrok do trzech lat więzienia”.
W przekazach medialnych padają takie określenia jak: oszustwo podatkowe, karuzela podatkowa, brak dochowania należytej staranności, bezpieczna transakcja, dobra wiara.
Czym jest oszustwo podatkowe
Oszustwo podatkowe to uniknięcie opodatkowania lub zmniejszenie jego wysokości.
Trzeba pamiętać, że to przede wszystkim działanie umyślne, a nie nieumyślny błąd, który może się zdarzyć każdej osobie, zwłaszcza prowadzącej działalność gospodarczą.
Za oszustwami najczęściej stoją dobrze zorganizowane grupy przestępcze, które tworzą rozbudowane sieci powiązań gospodarczych i osobowych.
Do oszukańczego działania jego organizatorzy zwykle wykorzystują od kilku do nawet kilkudziesięciu firm.
Najczęściej w karuzelę wplątywane są uczciwie działający przedsiębiorcy, na ogół osoby nieuważne lub nieświadome konsekwencji, w szczególności zachęcone „łatwym zyskiem” lub atrakcyjnymi okolicznościami transakcji.
Poprzez wykorzystanie legalnie działających podmiotów przestępcy dążą do uwiarygodnienia swojej działalności i utrudniają odkrycie oszustwa.
Kiedy osiągną swój cel – wyłudzenie pieniędzy z budżetu państwa – zwykle szybko znikają z rynku.
Kiedy przestępstwo podatkowe jest wykrywane, okazuje się, że zyski z działalności zabrali przestępcy, natomiast osoba wciągnięta w nielegalną działalność zostaje z długiem wobec Skarbu Państwa. W skrajnych przypadkach może ponosić odpowiedzialność karną za wyłudzanie podatków. Za udział w procederze grozi grzywna, kara ograniczenia lub pozbawienia wolności.
Jak uniknąć oszustwa podatkowego
Jednym ze sposobów ochrony przed nieświadomym wciągnięciem w „karuzelowy wir” jest dochowanie należytej staranności w kontaktach biznesowych.
W przypadku prowadzenia firmy należytą starannością będą wszystkie twoje działania, których podjęcie pomoże ci zweryfikować okoliczności związane z transakcją biznesową.
Kiedy i jak dochować należytej staranności
Jeśli rozpoczynasz współpracę z:
• nowym kontrahentem
lub
• kontrahentem, z którym zawierałeś już wcześniej transakcje, ale nowe transakcje będą dotyczyć towarów nieobjętych dotychczas branżą lub profilem działalności kontrahenta i których dotychczas od niego nie kupowałeś.
W takim przypadku potwierdź:
• w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), że kontrahent jest w nim zarejestrowany – o ile rejestracja w KRS lub CEIDG jest wymagana w przypadku kontrahenta,
• czy kontrahent w momencie transakcji jest wpisany do prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) Wykazu podatników VAT, w którym znajdziesz informację, czy:
o kontrahent jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny albo zwolniony, czy został przywrócony do rejestru VAT,
o kontrahent został wykreślony jako podatnik VAT lub nie został zarejestrowany,
• czy kontrahent posiada lub – na twoje żądanie – przedstawił wymagane koncesje i zezwolenia dotyczące towarów, które są przedmiotem planowanych transakcji,
• umocowanie osób reprezentujących kontrahenta lub pełnomocnictw udzielonych przez te osoby (np. zweryfikuj umocowanie osób upoważnionych do udzielenia pełnomocnictw w imieniu kontrahenta na podstawie danych z KRS lub CEIDG).
Jakie okoliczności powinny wzbudzić twoje wątpliwości?
Jeśli twój kontrahent bez ekonomicznego uzasadnienia zmienia dotychczasowe zasady waszej współpracy, powinno to wzbudzić twoje wątpliwości.
Na zakończenie kilka przykładów transakcji, na które należy zwrócić uwagę, aby zachować należytą staranność.
Przedstawiona lista nie ma charakteru zamkniętego, ponieważ w praktyce życia gospodarczego mogą wystąpić inne sytuacje wskazujące na ryzyko udziału w oszustwie.
Przykłady:
• kontrahent proponuje zawarcie transakcji bez ryzyka gospodarczego,
• wymaga od ciebie płatności gotówką albo proponuje obniżenie ceny w przypadku płatności gotówką (albo cesji wierzytelności) – w przypadku gdy wartość transakcji przekracza 15 tys. zł,
• żąda od ciebie zapłaty za towar na dwa odrębne rachunki bankowe (nie dotyczy to mechanizmu podzielonej płatności), rachunek podmiotu trzeciego lub rachunek zagraniczny,
• cena towaru, który oferuje ci kontrahent, znacząco odbiega od ceny rynkowej lub oferowane ci towary należą do innej branży niż ta, w której działa kontrahent i z której towary dotychczas od niego kupowałeś – bez ekonomicznego uzasadnienia,
• wymagany od ciebie przez kontrahenta termin płatności za towar jest krótszy niż standardowy termin płatności – również bez ekonomicznego uzasadnienia,
• kontrahent proponuje ci zawarcie transakcji na warunkach znacznie odbiegających od tych, które uznawane są w danej branży za gwarantujące bezpieczeństwo obrotu,
• kontrahent dostarcza towary niezgodne z wymaganiami jakościowymi określonymi w prawie,
• transakcja między tobą a kontrahentem nie jest udokumentowana umową pisemną (w tym w formie elektronicznej), zamówieniem lub innym potwierdzeniem warunków transakcji,
• w dotychczasowych transakcjach kontrahent bez uzasadnienia zmienia sposób transportu towaru (np. towar miał być dostarczony z Polski, a jest przewożony z terytorium innego państwa).
Jeśli uważasz, że ten wpis uzupełnił twoją wiedzę i że może przydać się także twoim znajomym, to podziel się nim na Facebooku, Twitterze, e-mailem lub w inny dowolny sposób.
Zachęcam do zostawienia komentarza.
Kategorie: oszustwo podatkowe,podatek VAT