Kasa fiskalna w działalności gospodarczej.

Rodzaje i zakres zwolnień

 
 
Tym wpisem chciałbym przybliżyć ci, czytelniku, rodzaje i zakres zwolnień, jaki rodzaj sprzedaży powoduje bezwzględny obowiązek posiadania kasy fiskalnej oraz jaki jest termin jej instalacji.

Zapraszam do lektury.

Obowiązek używania kas fiskalnych w działalności gospodarczej istnieje od wielu lat – i od wielu lat przepisy związane z koniecznością posiadania urządzenia fiskalnego stwarzają wiele problemów i wątpliwości. Przyczynę tego stanu rzeczy można upatrywać w corocznych zmianach przepisów w tym zakresie. Powodują one, że obowiązek stosowania kas rejestrujących mają kolejne grupy podatników.

Wymóg stosowania urządzeń fiskalnych wprowadzony został głównie w celu kontroli rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania. Rejestracji w kasie fiskalnej obowiązkowo podlegają te transakcje, przy których faktury wystawiane są wyłącznie na żądanie nabywców.

Warto zwrócić uwagę, że przy zastosowaniu kas realizowane są również prawa konsumenta w zakresie zapewnienia klientowi prawa do otrzymania dokumentu (paragonu) zawierającego podstawowe dane o transakcji.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących (potocznie zwanych kasami fiskalnymi).

Prowadzenie ewidencji sprzedaży tylko w niewielkim stopniu regulują przepisy ustawy o VAT – w art. 111. Większość norm w tym zakresie zawarta jest w rozporządzeniach, np. w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas fiskalnych. To właśnie nim zajmę się w tym wpisie.

rodzaje zwolnień

Rozporządzenie określa zwolnienia do końca 2017 r. niektórych grup podatników i niektórych czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, zwanego dalej „ewidencjonowaniem”, oraz warunki korzystania ze zwolnienia.

Co do zasady obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących ciąży na wszystkich podatnikach, w tym podatnikach zwolnionych z VAT, zarówno tych zarejestrowanych jako podatnicy zwolnieni z VAT jak i tych niezarejestrowanych.

Na podstawie art. 111 ust 8 ustawy o VAT Minister Finansów został upoważniony do zwolnienia, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku stosowania kas.

Zwolnienia z ewidencjonowania dzielą się na dwie grupy:

  • zwolnienia przedmiotowe,
  • zwolnienia podmiotowe.

 
Zwolnienia przedmiotowe

Zwolnienia przedmiotowe z obowiązku ewidencjonowania obejmują konkretne czynności wykonywane przez podatników. Zwolnienia te reguluje § 2 rozporządzenia oraz katalog zwolnień zawarty w załączniku do niego. W zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia nie uległ on zasadniczo zmianom w porównaniu z obowiązującym do końca 2016 r., przy czym w stosunku do niektórych czynności uzależniono zwolnienie ich z obowiązku ewidencjonowania od spełnienia dodatkowych warunków.
W przypadku podatników dokonujących dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w poz. 21, 27, 50 załącznika, tzn.:

  1. usług krótkotrwałego zakwaterowania pozostałych, gdzie indziej niesklasyfikowanych (z wyłączeniem usług hotelarskich i turystycznych) – poz. 21,
  2. usług związanych z obsługą rynku nieruchomości – poz. 27,
  3. dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji – poz. 50,

zwolnienie będzie miało zastosowanie, jeżeli czynności te w całości zostały udokumentowane fakturą.

W przypadku świadczenia przez podatników usług „wynajmu i usług zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi”, o których mowa w poz. 26 rozporządzenia, zwolnienie ma zastosowanie, jeżeli świadczenie usług w całości zostało udokumentowane fakturą lub świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonywaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
 
Zwolnienia podmiotowe

Zwolnienia podmiotowe określają przepisy § 3 rozporządzenia i obejmują co do zasady całą występującą u podatników sprzedaż. Z rozporządzenia możemy wyodrębnić trzy rodzaje zwolnień podmiotowych z obowiązku ewidencjonowania:

  1. zwolnienia podmiotowe z obowiązku ewidencjonowania przysługujące ze względu na kwotę obrotu (limit: 20 000 zł),
  2. zwolnienia podmiotowe przysługujące ze względu na udział sprzedaży zwolnionej przedmiotowo z obowiązku ewidencjonowania,
  3. nowość w 2017 r. – zwolnienie dotyczące jednostek samorządu terytorialnego.

zwolnienie podmiotowe ze względu na kwotę obrotu (limit: 20 000 zł)

Pierwszy i z reguły najbardziej powszechny rodzaj zwolnienia podmiotowego przysługuje podatnikom ze względu na kwotę obrotu.

Ze zwolnienia tego w 2017 r. korzystają:

  1. podatnicy, u których sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w 2016 r. kwoty 20 000 zł,
  2. podatnicy, którzy w 2016 r. rozpoczęli dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył w 2016 r. części kwoty 20 000 zł odpowiadającej okresowi prowadzenia w 2016 r. sprzedaży na rzecz tych osób,
  3. podatnicy rozpoczynający w 2017 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w 2017 r., kwoty 20 000 zł.

Powyższe regulacje dotyczą zarówno czynnych podatników VAT, jak i podmiotów zwolnionych. Czynni podatnicy VAT ustalają limit obrotów na podstawie wartości netto sprzedaży, natomiast podmioty zwolnione z VAT w kwotach brutto.

zwolnienia podmiotowe przysługujące ze względu na udział sprzedaży zwolnionej przedmiotowo (zwolnienia podmiotowo-przedmiotowe)

W roku 2017 utrzymano zwolnienia dla podatników, u których udział wartości dostaw towarów i świadczonych usług wymienionych w części I załącznika w obrotach z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT jest większy niż 80%. Zwolnieniem z tego tytułu objęci są zarówno podatnicy, u których udział procentowy obrotu był w roku 2016 wyższy niż 80%, jak i podatnicy rozpoczynający w 2017 r. wykonywanie czynności, u których przewidywany udział procentowy obrotu będzie wyższy niż 80%.

WAŻNE: Nie wszystkie czynności mogą korzystać ze zwolnień z obowiązku ewidencjonowania.

czynności podlegające bezwzględnemu obowiązkowi ewidencjonowania

Katalog czynności, do których nie mają zastosowania zwolnienia przedmiotowe, podmiotowe oraz podmiotowo-przedmiotowe, zawiera § 4 rozporządzenia.

Z chwilą przystąpienia do wykonywania tych czynności podatnik jest zobowiązany do rozpoczęcia ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Obowiązek stosowania kasy rejestrującej występuje, gdy podatnik dokonuje na rzecz osób fizycznych oraz rolników ryczałtowych:

  1. gazu płynnego,
  2. części do silników (PKWiU 28.11.4),
  3. silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1),
  4. nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1),
  5. przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2),
  6. części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (PKWiU 29.20.30.0),
  7. części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 29.32.30.0),
  8. silników spalinowych tłokowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych w motocyklach (PKWiU 30.91.3),
  9. sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten (PKWiU ex 26 i ex 27.90),
  10. sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),
  11. wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą”,
  12. zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych,
  13. wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych bez względu na symbol PKWiU,
  14. wyrobów tytoniowych (PKWiU 12.00), napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, bez względu na symbol PKWiU, z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,
  15. perfum i wód toaletowych (PKWiU 20.42.11.0), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów;

 

świadczenia usług:

  1. przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,
  2. przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami,
  3. naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania),
  4. w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
  5. w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,
  6. w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 51 załącznika do rozporządzenia,
  7. prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 28 załącznika do rozporządzenia,
  8. doradztwa podatkowego,
  9. związanych z wyżywieniem (PKWiU 56), wyłącznie:
    1. świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz
    2. usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),
  10. fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych.

W kwestii podatków istnieją wszelkiego rodzaju wyjątki i wyłączenia – nie inaczej jest też w tym zakresie. Zostały one określone w § 4 ust. 2 i 3 rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania.

wyjątki od zasady bezwzględnego ewidencjonowania

Obowiązek stosowania kasy fiskalnej nie dotyczy dostaw, o których mowa w lit. b–l, jeżeli są one dostarczane:

  1. przez pracodawców na rzecz swoich pracowników,
  2. przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub które są właścicielami lokali położonych w budynkach administrowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe,
  3. przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali.

Również nie wszystkie z wymienionych powyżej usług podlegają bezwzględnemu ewidencjonowaniu. Z katalogu wyłączeń zawartych w § 4 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia wynika, że bezwzględnemu obowiązkowi ewidencji nie podlega świadczenie usług na warunkach określonych w poz. 36 załącznika do rozporządzenia przez podatnika, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy. Oznacza to, że nabycie przez podatnika pracodawcę usług i odsprzedaż pracownikowi będzie wyłączone z bezwzględnego obowiązku ewidencjonowania.

Ponadto bezwzględnemu obowiązkowi ewidencyjnemu nie podlega świadczenie usług:

  1. w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,
  2. usług prawniczych,
  3. doradztwa podatkowego,

jeśli świadczenie tych usług zgodnie z warunkami określonymi w poz. 39 załącznika do rozporządzenia – tzn. jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła – ma miejsce wyłącznie przy wykorzystaniu środków porozumienia się na odległość lub których rezultat jest przekazywany wyłącznie przy wykorzystaniu tych środków.

Bezwzględnemu obowiązkowi ewidencji nie podlega także świadczenie usług związanych z wyżywieniem (PKWiU 56):

  • świadczonych na pokładach samolotów,
  • usługi stołówek w placówkach wymienionych w art. 43 ust. 9 ustawy o VAT, czyli w szkołach, przedszkolach publicznych i niepublicznych, szkołach wyższych i placówkach opiekuńczo-wychowawczych, prowadzonych przez te placówki, udostępnianych wyłącznie dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu.

utrata prawa do zwolnień z ewidencjonowania, termin instalacji kasy fiskalnej

Z chwilą utraty prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego ze względu na przekroczenie obrotu powstaje obowiązek ewidencji przy zastosowaniu kasy fiskalnej.

Obowiązek instalacji urządzenia fiskalnego powstaje:

  1. po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w kwocie 20 000 zł (§ 5 ust. 1 rozporządzenia),
  2. po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności, w kwocie 20 000 zł (§ 5 ust. 2 rozporządzenia),
  3. z chwilą rozpoczęcia wykonywania czynności podlegających bezwzględnemu obowiązkowi ewidencjonowania. Nie ma znaczenia, czy kwota limitu została przekroczona.

 
Jeśli uważasz, że ten wpis uzupełnił twoją wiedzę i że może przydać się także twoim znajomym, to podziel się nim na Facebooku, Twitterze, e-mailem lub w inny dowolny sposób.

Zachęcam do zostawienia komentarza.


Kategorie: działalność gospodarcza,kasa fiskalnaTagi: ,,


SOŁTYSIK Sc. ani autorzy poszczególnych tekstów (dalej: "Autorzy") nie odpowiadają za treść niniejszego bloga ani poszczególnych wpisów w zakresie, w jakim podmioty trzecie mogłyby doznać szkody majątkowej lub niemajątkowej, podejmując (lub nie podejmując) jakiekolwiek czynności na podstawie treści zamieszczonych na blogu. Treść bloga nie stanowi opinii prawnej ani jakiejkolwiek porady prawnej i nie może być podstawą do podjęcia jakiejkolwiek decyzji biznesowej. Treść bloga nie stanowi informacji o stanie obowiązującego prawa. Treść bloga stanowi wyłącznie odzwierciedlenie poglądów Autorów i nie stanowi oficjalnego stanowiska SOŁTYSIK Sc. w jakiejkolwiek sprawie. Autorzy zastrzegają prawo do zmiany tekstów oraz poglądów wyrażonych na blogu, w szczególności w przypadku zmiany prawa lub praktyki orzeczniczej sądów i organów administracji.