W ostatni weekend, gdy tankowałem samochód z moją córką, jej zainteresowanie zwróciła przezroczysta skrzynka przy kasie wypełniona przedartymi paragonami.
– Tata, a co to, a po co, a w ogóle co to jest to „Podatkowe Fair Play”?
Jeśli jesteś ciekawy, dlaczego na stacjach PKN Orlen zostały zainstalowane przezroczyste skrzynki i w jaki sposób pozostawiony przez klienta paragon może zostać wykorzystany w działaniach szarej strefy w postaci tzw. pustych faktur, to zapraszam do lektury.
Czy zostawiłeś paragon fiskalny na ladzie?
W lipcu na wszystkich stacjach PKN Orlen w Polsce pojawiły się przezroczyste skrzynki przeznaczone na przedarte paragony. Zgodnie z komunikatem prasowym zamieszczonym na internetowej stronie koncernu powstały one z myślą o klientach, którzy nie chcą zabierać ze sobą dowodu zawarcia transakcji.
Pewnie niejeden raz zostawiłeś, czytelniku, paragon na ladzie w sklepie. Czy wiesz, że może on zostać wykorzystany w działaniach „szarej strefy podatkowej”?
Powodem montażu przezroczystych skrzynek na stacjach benzynowych jest to, by klient zyskał pewność, że jego paragon nie zostanie wykorzystany w działaniach „szarej strefy podatkowej”. W ten sposób Orlen wpisuje się w zainicjowane przez Ministerstwo Finansów działania zmierzające do uszczelnienia systemu podatkowego oraz działania w ramach „Podatkowego Fair Play”, polegającego na transparentności podatkowej.
Pozostawiony przez klienta paragon a wystawianie tzw. pustych faktur
Od dłuższego czasu w branży paliwowej znany jest proceder wystawiania tzw. pustych faktur. W skrócie polega on na tym, że pozostawione paragony służą do wystawiania na ich podstawie tzw. pustych faktur, które umożliwiają nieuczciwym podmiotom zawyżanie kwoty podatku naliczonego VAT oraz kosztów podatkowych.
Jak już pisałem każda sprzedaż dokonana na rzecz osoby fizycznej wymaga ewidencji w kasie fiskalnej. Nie inaczej jest ze sprzedażą paliwa.
W przypadku sprzedaży paliwa osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej sprzedawca na podstawie art. 111 ust. 1 ustawy o VAT jest zobowiązany zaewidencjonować taką sprzedaż przy użyciu kasy rejestrującej. Na mocy art. 111 ust. 3a pkt 1 tej samej ustawy podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy. Tym samym bezwzględnym obowiązkiem sprzedawcy jest wydrukowanie paragonu i wydanie go kupującemu.
Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą, to w związku z zakupem paliwa możesz zwrócić się do sprzedawcy z żądaniem wystawienia faktury. Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę (art. 106b ust. 3 ustawy o VAT).
W przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż (art. 106h ust. 1 ustawy o VAT).
Gdzie ta „szara strefa podatkowa”?
Nieuczciwy proceder, do którego dochodzi na stacjach paliw, dotyczy nieuprawnionego wykorzystania paragonów niewydanych klientom lub nieodebranych przez faktycznych nabywców. Nieuczciwi pracownicy stacji paliw w zamian za korzyść majątkową wystawiają do takich paragonów faktury na zaprzyjaźnione firmy, które nie nabyły paliwa. Tak uzyskane faktury służą nieuczciwym podmiotom do zawyżenia kwoty podatku naliczonego oraz kosztów podatkowych. Pozostawiony paragon zostaje więc wykorzystany w działaniach „szarej strefy podatkowej”.
Skutki wystawiania tzw. pustych faktur i odpowiedzialność karna skarbowa
Skutki dla stacji paliw:
- W przypadku wystawienia faktury na rzecz innego podmiotu niż rzeczywisty nabywca paliwa mamy do czynienia z wystawieniem tzw. pustej faktury, dokumentującej czynność, która nie została dokonana. Stacja paliw, której pracownik na podstawie paragonu wystawił fakturę z wykazaną kwotą podatku dla podmiotu innego niż faktyczny nabywca paliwa, jest zobowiązana do odprowadzenia podatku wykazanego w tej fakturze do urzędu skarbowego.
- Stacja paliw musi również rozliczyć podatek VAT z tytułu udokumentowanej paragonem sprzedaży paliwa na rzecz faktycznego nabywcy. Oznacza to, że stacja paliw, na skutek nieuczciwego działania swojego pracownika, powinna zapłacić dwukrotnie kwotę VAT od jednej transakcji, wraz z odsetkami za zwłokę.
Skutki dla odbiorcy faktury:
- Nieuczciwa firma, której wystawiono fakturę, mimo że nie była faktycznym nabywcą paliwa, nie ma prawa do odliczenia podatku wykazanego w tej fakturze. W przypadku gdy firma odliczy podatek z tej faktury, zostanie na nią dodatkowo nałożona sankcja w wysokości 100% zawyżenia podatku naliczonego.
- W podatku dochodowym takiej faktury nie można uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów. Wydatek jest bowiem uznawany za koszt uzyskania przychodu tylko wtedy, gdy obejmuje rzeczywiste transakcje dokonane między sprzedawcą i nabywcą wskazanymi na fakturze.
Odpowiedzialność karna skarbowa:
- Wystawianie faktury w sposób nierzetelny oraz posługiwanie się takim dokumentem karane jest grzywną nawet do 720 stawek dziennych albo pozbawieniem wolności na czas nie krótszy niż rok lub obiema tymi karami łącznie.
- Odpowiedzialność karna skarbowa może objąć nie tylko nieuczciwych sprzedawców, ale również kierowników stacji paliw, a nawet członków zarządu lub głównych księgowych firm, które prowadzą stacje paliw (wina w nadzorze, która prowadzi do umożliwienia opisanego procederu).
Puste faktury nie tylko na stacjach paliw
Na koniec warto zwrócić uwagę, że opisany powyżej proceder, który polega na wystawianiu faktur na rzecz innych podmiotów niż faktyczni nabywcy, nie istnieje tylko na stacjach paliw. Takie oszustwa podatkowe mogą mieć miejsce wszędzie tam, gdzie pozostawiane są paragony. Problem ten może wystąpić np. przy sprzedaży materiałów budowlanych w sieciach handlowych. Natomiast przedstawione konsekwencje dotyczą każdego przypadku wystawiania faktury dla podmiotu, który w rzeczywistości nie był nabywcą towaru lub usługi.
Jeśli uważasz, że ten wpis uzupełnił twoją wiedzę i że może przydać się także twoim znajomym, to podziel się nim na Facebooku, Twitterze, e-mailem lub w inny dowolny sposób.
Zachęcam do zostawienia komentarza.
Kategorie: działalność gospodarcza,JPK,kasa fiskalna,kontrola w firmie
No właśnie wielu osobom zdarza się zapomnieć o paragonie, później same problemy przez to są. Dzięki za takie wyjaśnienie. 😉
Po przeczytaniu chyba już zawsze będę zabierać paragon 🙂
Ola, paragon zawsze warto zabierać.
Pozdrawiam Marcin