Zgodnie z art. 111 ust. 6 ustawy o VAT podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących m.in. w przypadku, gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania.
W niniejszym wpisie przedstawiam bardzo rygorystyczny wyrok NSA w sprawie sposobu obliczania 3 letniego okresu używania kasy fiskalnej.
Zapraszam do lektury.
wyrok NSA z 25 lipca 2017, sygn. akt I FSK 2112/15
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 lipca 2017 r., sygn. akt I FSK 2112/15, podzielił pogląd organów podatkowych oraz WSA, że w rozpatrywanej sprawie między datą pierwszej i ostatniej transakcji upłynęło mniej niż 3 lata, co oznacza, że podatnik w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestał używania kasy rejestrującej.
W związku z powyższym NSA uznał, że wystąpiła przesłanka do zwrotu kwoty odliczonej z tytułu nabycia kasy, wynikająca z art. 111 ust. 6 ustawy o VAT.
Na podstawie art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
W myśl art. 111 ust. 4 ustawy o VAT podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł.
Stosownie do art. 111 ust. 6 ustawy o VAT podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących w przypadku, gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania lub nie dokonują w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis, a także w przypadku naruszenia warunków związanych z odliczeniem tych kwot, określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (Dz.U. z 2013 r., poz. 163).
W przepisach tego rozporządzenia wskazano dodatkowe przesłanki zwrotu odliczonej kwoty. Prawodawca przyjął bowiem, że (§ 6 ust. 1) podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących w przypadkach, gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania:
- zaprzestaną działalności;
- nastąpi otwarcie likwidacji;
- zostanie ogłoszona upadłość;
- nastąpi sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału), a następca prawny nie będzie dokonywał sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT;
- dokonają odliczenia z naruszeniem warunków, o których mowa w § 2 i 3 ww. rozporządzenia.
Trzyletni okres, o którym mowa w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT, jest liczony od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu przy wykorzystaniu kasy rejestrującej. Z kolei datą końcową tego okresu jest zaprzestanie używania kasy.
skarga kasacyjna od wyroku WSA
Przedmiotem sprawy rozpatrywanej przez skład NSA była skarga kasacyjna od wyroku WSA w sprawie skargi na decyzję dyrektora izby skarbowej.
Organ podatkowy pierwszej instancji wydał decyzję określającą kwotę w wysokości 700 zł – odliczoną z tytułu nabycia kasy rejestrującej – do zwrotu na rachunek bankowy organu podatkowego. Podstawą wydania tej decyzji był fakt, że podatnik zaprzestał użytkowania tej kasy przed upływem 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania.
W wyniku odczytania zawartości pamięci kasy fiskalnej ustalono, że fiskalizacji kasy dokonano 4 lutego 2009 r. i była ona użytkowana do 23 stycznia 2010 r.
W odwołaniu od decyzji podatnik wskazał, że działalność gospodarczą, w ramach której wykorzystywano ww. kasę, zakończono w marcu 2012 r., a zatem ponad 3 lata od fiskalizacji kasy.
Organ odwoławczy utrzymał w mocy ww. decyzję organu pierwszej instancji i podkreślił, że ostatnia sprzedaż została zaewidencjonowana w ww. kasie w dniu 23 stycznia 2010 r. i tę datę słusznie przyjęto za dzień zaprzestania użytkowania kasy.
zaprzestanie użytkowania
Zdaniem organu podatkowego „zaprzestanie użytkowania” oznacza bowiem sytuację, w której „podatnik definitywnie, a nie czasowo zakończył używanie kasy fiskalnej”. W tym kontekście nie ma znaczenia fakt zawieszenia przez podatnika działalności gospodarczej, skoro po tym fakcie nie dokonano już żadnej sprzedaży ewidencjonowanej ww. kasą.
używanie kasy fiskalnej na gruncie ustawy o VAT
W rozpatrywanej sprawie spór wynikał z odmiennego sposobu rozumienia pojęcia „używanie kasy fiskalnej” na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.
WSA dokonał takiej wykładni art. 111 ust. 6 ustawy o VAT, z którego wynika, że „używanie” kasy może wiązać się jedynie z faktycznym jej wykorzystywaniem, zgodnym z przeznaczeniem (tj. podatnik używa kasy fiskalnej jedynie w przypadku, gdy ewidencjonuje za jej pomocą obrót).
Z taką wykładnią tego pojęcia nie zgadzał się z kolei podatnik. Jego zdaniem używanie kasy rejestrującej rozciąga się na cały okres prowadzenia działalności gospodarczej, niezależnie od tego, czy urządzenie jest w tym czasie faktycznie wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Sama okoliczność wykonywania działalności gospodarczej oraz pozostawanie urządzenia rejestrującego w stanie gotowości do działania wiąże się więc z wykorzystywaniem kasy.
WSA wskazał jednak, że z perspektywy ww. art. 111 ust. 6 ustawy o VAT nie ma znaczenia przyczyna zaprzestania używania kasy rejestrującej. Podatnik będzie zobowiązany do zwrotu ulgi na zakup kasy także w sytuacji, gdy nie ma szansy rejestrować żadnych transakcji, np. z powodu braku klientów.
NSA, podobnie jak WSA, uznał, że użyte w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT sformułowanie należy odczytywać literalnie, tj. odwołać się do potocznego rozumienia słów „używać” (posłużyć się czymś, zastosować coś jako środek, narzędzie) oraz „zaprzestać” (przerwać jakąś czynność, zaniechać robienia czegoś).
obliczanie 3-letniego okresu używania kasy fiskalnej
Sąd podkreślił, że przy obliczaniu owego 3-letniego okresu nie mają znaczenia ani data rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, ani okres ewentualnego zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej.
W przedmiotowej sprawie bezsporny był stan faktyczny, z którego wynikało, że podatnik rozpoczął rejestrowanie obrotu na kasie rejestrującej w dniu 4 lipca 2009, ostatnia zaś transakcja została zarejestrowana z datą 23 stycznia 2010.
Z tego powodu ostatecznie NSA podzielił pogląd organów podatkowych oraz WSA, że w analizowanej sprawie między datą pierwszej i ostatniej transakcji upłynęło mniej niż 3 lata, co oznacza, że podatnik w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestał używania kasy rejestrującej. W związku z powyższym wystąpiła przesłanka do zwrotu kwoty odliczonej z tytułu nabycia kasy, wynikająca z art. 111 ust. 6 ustawy o VAT.
Podatnicy są więc obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących m.in. w przypadku, gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania.
Powyższy wyrok oraz stanowisko organów podatkowych są bardzo rygorystyczne. Do tej pory w praktyce okres 3 lat liczony był od daty fiskalizacji, a do jego zakresu wliczany był również czas zawieszenia działalności.
Przedstawione stanowisko wymusi w mojej opinii zmianę sposobu liczenia okresu 3 lat. Bazując na sposobie dokonanej wykładni przez organy sądowe oraz podatkowe, aby uniknąć obowiązku zwrotu ulgi na zakup kasy, będzie trzeba liczyć 3 lata od pierwszego paragonu zewidencjonowanego na urządzeniu fiskalnym aż do ostatniego paragonu zaewidencjonowanego w okresie 3 lat.
Na temat kasy fiskalnej, obowiązków jej stosowania, a także przysługujących zwolnień i ulg możesz również przeczytać w poniższych wpisach:
Jeśli uważasz, że ten wpis uzupełnił twoją wiedzę i że może przydać się także twoim znajomym, to podziel się nim na Facebooku, Twitterze, e-mailem lub w inny dowolny sposób.
Zachęcam do zostawienia komentarza.
Kategorie: działalność gospodarcza,kasa fiskalna,orzecznictwo,Urząd wzywa